UWArUNKOWANiA UprAWiANiA pOLitYKi OśWiAtOWeJ W śrODOWiSKAcH ZrÓŻNicOWANYcH KULtUrOWO
DOI:
https://doi.org/10.28925/2226-3012.2016.5.6369Słowa kluczowe:
edukacja międzykulturowa, polityka, polityka edukacyjna, środowiskо zróżnicowanym kulturowoAbstrakt
Polityka jest pojęciem, które funkcjonuje nieprzerwanie w rozważaniach naukowych od starożytności. Polityka jest opisywana jako sztuka kontrolowania i uzgadniania interesów różnych grup społecznych, a jednocześnie jest traktowana jako swego rodzaju gra strategiczna, której fundamentem jest wygrywanie i przegrywanie. Ważna jest świadomość, że żaden system polityczny, nawet doskonale demokratyczny, nie zapewnia wszystkiego wszystkim ludziom. Działania polityczne zawsze faworyzują jednych kosztem drugich. W dużej mierze jest to pochodną faktu, że istotnym, wręcz konstytutywnym, elementem polityki jest jego wymiar aksjologiczny – związany z kreowaniem określonych idei, ideologii i doktryn politycznych, które porządkują ogląd świata z określonej perspektywy, wyznaczając sposób działania – stosowane zasady, normy czy metody działania – osób, które wdrażają je w życie. Często staje się to zarzewiem konfliktów, które mogą wynikać z potrzeby ochrony poczucia własnej wartości – zarówno na poziomie indywidualnym, jak i grupowym – lub z powodów różnic światopoglądowych, co z kolei jest konsekwencją faktu, że jednostki i grupy budują własną tożsamość na systemie swoich wierzeń i przekonań. Polityka oświatowa oparta jest na odpowiedniej wiedzy o sztuce realizacji tego, co możliwe spośród postulatów wyrażających interesy różnych grup społecznych. Nabiera to znaczenia w sytuacji funkcjonowania w środowisku zróżnicowanym kulturowo, stąd zwłaszcza tu warto polityce oświatowej poświęcać szczególną uwagę.
Bibliografia
Arystoteles (2006), Polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bogacz I. (1996), Swoistość polskiego szkolnictwa mniejszościowego na Zaolziu, W: T. Lewowicki, B. Grabowska (red.), Społeczności pogranicza – Wielokulturowość – Edukacja, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, UŚ – Filia w Cieszynie, Cieszyn.
Buttolph Johanson J., Reynolds H. T., Mycoff J. D. (2010), Metody badawcze w naukach politycznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gajdzica A. (2005), Polityka oświatowa – watek zaniechany czy niedoceniany – na przykładzie działań prowadzonych na terenie powiatu cieszyńskiego, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.), Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa, UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa.
Gajdzica A. (2010), Kapitał społeczny – ku (prze)trwaniu mniejszości w środowiskach wielokulturowych, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.), Edukacja międzykulturowa – teorie, poglądy, doświadczenia społeczne, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń.
Gajdzica A. (2011), Polityka oświatowa i społeczna w środowisku wielokulturowym – tendencje, dylematy, rozwiązania, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.), Edukacja międzykulturowa – doko- nania, problemy, perspektywy, Wydawnictwo Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Grabowska B. (2005), Edukacja wobec zagrożenia młodzieży wykluczeniem społecznym. Polityka oświatowa jako czynnik przeciwdziałania ekskluzji społecznej, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.), Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa, UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie Cieszyn – Warszawa.
Grzybowski P. P. (2008), Tożsamość tułacza – dylematy identyfikacyjne współczesnych emigrantów, W: T. Lewowicki, B. Grabowska, A. Różańska (red.), Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – problemy i sugestie rozwiązań, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń.
Kurzępa J. (2002), Polska szkoła na Wileńszczyźnie – w kierunku wielokulturowości, W: T. Lewowicki, J. Nikitorowicz, T. Pilch, S. Tomiuk (red.), Edukacja wobec ładu globalnego, Wyd. Akademickie «Żak», Warszawa.
Lewowicki T. (2000), W poszukiwaniu modelu edukacji międzykulturowej, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka- Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.), Edukacja międzykulturowa w Polsce i na świecie, Wyd. UŚ, Katowice.
Lewowicki T. (2005), Polityka – Społeczeństwo – Edukacja. O skomplikowanych uwarunkowaniach edukacji międzykulturowej, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.), Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa, UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa.
Lewowicki T. (2014), Edukacja wielokulturowa i międzykulturowa – konteksty rodzime (polskie), europejskie i globalne, W: T. Lewowicki, W. Ogniwjuk, E. Ogrodzka-Mazur, S. Sysojewa (red.), Wielokulturowość i edukacja Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytet im. Borysa Grinczenki, Warszawa – Cieszyn – Kijów.
Lewowicki T., Nikitorowicz J., Szczurek-Boruta A. (red.) (2013), Szkoły dla mniejszości narodowych i społeczności kaszubskiej w Polsce – stan, problemy, perspektywy, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytet w Białymstoku, SWEM, Warszawa – Cieszyn – Białystok.
Lewowicki T., Ogrodzka-Mazur E. (red.) (2005), Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa, UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie Cieszyn – Warszawa.
Nikitorowicz J. (2002), Edukacja międzykulturowa wobec dylematów kształtowania tożsamości w społe- czeństwach wielokulturowych, W: T. Lewowicki, J. Nikitorowicz, T. Pilch, S. Tomiuk (red.), Edukacja wobec ładu globalnego, Wyd. Akademickie «Żak», Warszawa.
Paszko A. (2000), Wychowanie dla przyszłości. Poglądy pedagogiczne narodowych radykałów okresu II wojny światowej a personalizm katolicki, W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.), Edu- kacja międzykulturowa w Polsce i na świecie, Wyd. UŚ, Katowice.
Piechaczek-Ogierman G. (2009), Postawy zdrowotne uczniów i ich socjokulturowe uwarunkowania, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Toruń.
Rabczuk W. (2006), Ewaluacja programów szkolnych edukacji międzykulturowej w ujęciu Erika de Vreede, W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, E. Ogrodzka-Mazur (red.), Teorie i modele badań międzykulturowych, Wyd.
UŚ, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa.
Sobecki M. (2005), Szkoły mniejszości narodowych w warunkach przemian cywilizacyjnych i politycznych a kwestia tożsamości społeczno-kulturowej, W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, B. Grabowska (red.), Przemiany społeczno-cywilizacyjne i edukacja szkolna – problemy rozwoju indywidualnego i kształtowania się tożsamości, Wyd. UŚ, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Oficyna Wydawnicza Impuls, Cieszyn – Warszawa – Kraków.
Urban J. (1994), Edukacyjne i społeczne uwarunkowania dróg życiowych absolwentów polskiego gimnazjum w Orłowej, W: T. Lewowicki (red.), Kulturowe, społeczne i edukacyjne wyznaczniki dróg życiowych młodzieży z Zaolzia, Wyd. UŚ, Katowice.
Urban J. (2000), Szkoły z polskim językiem nauczania na Zaolziu, W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.), Szkoła na pograniczach, Wyd. UŚ, Katowice.
Wnuk-Lipiński E. (2000), Polityka, W: Encyklopedia socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Wojakowski D. (2000), Wielokulturowość pogranicza wyzwaniem dla edukacji (z badań na pograniczu polsko-ukraińskim), W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.), Edukacja międzykulturowa w Polsce i na świecie, Wyd. UŚ, Katowice.
Wosińska W. (2004), Psychologia życia społecznego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Анна Шафранська-Гайдзіца
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.
Тип ліцензії: Creative Commons Attribution Non-Commercial
Автор дозволяє:
- поширювати — копіювати, передавати свій твір,
- змінювати — переробляти, розвивати твір.
Умови такі:
- автор не дозволяє використовувати свій чи змінений твір з комерційною метою (Noncommercial),
- слід зберігати посилання на попередніх авторів у визначеній ними формі (Attribution). Ви повинні надати посилання на ліцензію та вказати, чи були внесені зміни. Ви можете це робити будь-яким розумним способом, але це не означає, що ліцензіат схвалює вас або ваше використання.
Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.