O MODELU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO – UNIWERSYTECKA TRADYCJA, PRZEMIANY, PROBLEMY I SUGESTIE ROZWIĄZAŃ
DOI:
https://doi.org/10.28925/2226-3012.2016.5.1323Słowa kluczowe:
model szkolnictwa wyższego, uniwersytecka tradycja, funkcje szkół wyższych, zróżnicowanie szkolnictwa wyższegoAbstrakt
W myśleniu o szkolnictwie wyższym chętnie nawiązujemy do tradycji uniwersytetów. Zmieniające się potrzeby społeczne i rozwój szkół wyższych sprawiły, że model szkolnictwa wyższego również uległ zmianom. Szkolnictwo wyższe uległo zróżnicowaniu, a różne typy uczelni mają do spełnienia różne dominujące funkcje. Przemiany te nie znajdują odzwierciedlenia w całościowym podejściu do spraw edukacji i rodzą wiele problemów. Wszystko to powoduje, że potrzebna jest nowa strategia edukacji na poziomie szkolnictwa ponadśredniego i nowe podejście do modelu tego szkolnictwa.
Ważnym przesłaniem artykułu jest zwrócenie uwagi na szanse, jakie niesie traktowanie edukacji jako społecznego dobra i tworzenie modelu szkolnictwa, w którym uczelnie - wypełniając różne funkcje dominujące - wzajemnie wspomagają się w działalności i rozwoju.
Bibliografia
Baszkiewicz J. (1997): Młodość uniwersytetów. «Żak», Warszawa.
Buchner-Jeziorska A. (red.) (2005): Szkoła sukcesu czy przetrwania? Szkolnictwo wyższe w Polsce. SGH, Warszawa.
Cros L. (1961): «L’explosion» scolaire. CUIP, Paris.
Development de l’education en Europe: analyse statistique (1980). UNESCO.
Edukacja narodowym priorytetem. Raport o stanie i kierunkach rozwoju edukacji narodowej w PRL (1989), PWN, Warszawa-Kraków.
Kot S. (1996): Historia wychowania. «Żak», Warszawa.
Krąpiec M. A. (1982): Człowiek, kultura, uniwersytet. KUL, Lublin.
Kupisiewicz Cz. (1978): Przemiany edukacyjne w świecie. WP, Warszawa.
Kupisiewicz Cz. (1982): Szkolnictwo w procesie przebudowy. Kierunki reform oświatowych w krajach uprzemysłowionych 1945-1980. WSiP, Warszawa.
Lewowicki T. (red.) (1985): Model zróżnicowanej szkoły wyższej. IPN, PTiSzW, Warszawa.
Lewowicki T. (1995): O kondycji pedagogiki. KNP PAN, «Rocznik Pedagogiczny» t. 18.
Lewowicki T. (2004): Pedagogika – dwadzieścia lat później (1994-2004) – szkice o kondycji dyscypliny nau- kowej oraz próbach sprostania potrzebom społecznym. KNP PAN, «Rocznik Pedagogiczny» t. 27.
Lewowicki T. (2007a): O tożsamości, kondycji i powinnościach pedagogiki. ITE, Warszawa- Radom.
Lewowicki T. (2007b): Problemy kształcenia i pracy nauczycieli. ITE, Warszawa-Radom.
Lewowicki T. (2010): Niepubliczne szkoły wyższe w Polsce. W: H. Moroz (red.): Dwudziestolecie funkcjo- nowania niepublicznych szkół wyższych w Polsce. Oficyna Wydawnicza «Impuls», Kraków.
Marek F. A. (1995): Godność, dostojeństwo i posłannictwo uniwersytetu. UO, Opole.
Regulska E. (1990): Społeczne i pedagogiczne funkcje uniwersytetów otwartych. MEN, Instytut Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego. PWN, Warszawa-Łódź.
Rocznik Statystyczny (1992), GUS, Warszawa.
Stróżewski W. (1992): W kręgu wartości. «Znak», Kraków.
Szczepański J. (1963): Socjologiczne zagadnienia wyższego wykształcenia. PWN, Warszawa.
Szczepański J. (1976): Szkice o szkolnictwie wyższym. WP, Warszawa.
Szerląg A. (red.) (2006): Problemy edukacji w szkole wyższej. Oficyna Wydawnicza «Impuls», Kraków.
Szkoły wyższe i ich finanse w 2008 r. (2009), GUS, Warszawa.
Szkoły wyższe i ich finanse w 2010 r. (2011), GUS, Warszawa.
Touraine A. (1979): Kres czy przeobrażenie uniwersytetów? W: Cz. Kupisiewicz (red.): Nowoczesność w kształceniu i wychowaniu. WSiP, Warszawa.
Witkowski L. (2007): Edukacja i humanistyka: nowe (kon)teksty dla nowoczesnych nauczycieli. IBE, Warszawa.
Witkowski L. (2011): Przeszkody dla rozwoju humanistyki w szkołach wyższych (z pedagogiką w tle) w perspektywie troski. Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Wołoszyn S. (1964): Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Cz. I. PWN, Warszawa.
Znaniecki F. (1984): Społeczne role uczonych. Wybór, wstęp, przekład, red. J. Szacki. PWN, Warszawa.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Тадеуш Левовицький
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.
Тип ліцензії: Creative Commons Attribution Non-Commercial
Автор дозволяє:
- поширювати — копіювати, передавати свій твір,
- змінювати — переробляти, розвивати твір.
Умови такі:
- автор не дозволяє використовувати свій чи змінений твір з комерційною метою (Noncommercial),
- слід зберігати посилання на попередніх авторів у визначеній ними формі (Attribution). Ви повинні надати посилання на ліцензію та вказати, чи були внесені зміни. Ви можете це робити будь-яким розумним способом, але це не означає, що ліцензіат схвалює вас або ваше використання.
Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
